sataneri-mobile-357-667

temp

ΣΑΤΑΝΕΡΙ

Θεόφραστος Σακελλαρίδης

145'

Έληξε
ΙΣΝ Μέγας Δωρητής ΕΛΣ

Περιγραφή

Η ξεκαρδιστική οπερέτα Σατανερί του Θεόφραστου Σακελλαρίδη, δημιουργού της δημοφιλέστερης ελληνικής οπερέτας όλων των εποχών Ο βαφτιστικός, έρχεται να σκανδαλίσει το κοινό της GNO TV.

Μάρτιος του 1930: Η μεγάλη οικονομική κρίση έχει ξεκινήσει, τα σύννεφα στην Ευρώπη αρχίζουν να πυκνώνουν. Τρία χρόνια πριν την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία (και έξι πριν από εκείνη του Ιωάννη Μεταξά), δύο νέα μουσικοθεατρικά έργα σατιρίζουν το τεταμένο κλίμα της εποχής μέσα από τη σαρκαστική διαστρέβλωση της διδακτικής ηθοπλασίας. Το γνωστότερο από τα δύο, η Άνοδος και η πτώση της πόλης Μαχαγκόννυ των Μπέρτολτ Μπρεχτ και Κουρτ Βάιλ, θρασεία σάτιρα του καπιταλισμού και της εμπορευματοποιημένης αστικής όπερας, κάνει πρεμιέρα στη Λειψία στις 9 Μαρτίου, φέροντας ως τις μέρες μας τη ρετσινιά του «κλασικού». Ωστόσο λίγοι πια θυμούνται πως, τρεις ημέρες νωρίτερα, στις 6 Μαρτίου, στο Θέατρο Μοντιάλ της Αθήνας, γωνία Πανεπιστημίου και Εμμανουήλ Μπενάκη, έκανε πρεμιέρα ένα δικό μας έργο όχι λιγότερο δηκτικό, μελωδικό και ανελέητο: η «σατιρική φαντασμαγορία» Σατανερί του Θεόφραστου Σακελλαρίδη, του μέγιστου των συνθετών της αθηναϊκής οπερέτας.

Κάτι σαν διεστραμμένη διασκευή του Φάουστ από την ανάποδη, οι Σατανερί είναι ένα ηθοπλαστικό έργο που εξαίρει ανερυθρίαστα… την υπεροχή της κόλασης έναντι του παραδείσου και προκρίνει, εξίσου τολμηρά και ειρωνικά με το Μαχαγκόννυ, τα οφέλη της σύγχρονης ανηθικότητας έναντι της παραδοσιακής ηθικής! Σε μεγάλα κέφια και βασισμένος σε δική του πρωτότυπη ιδέα, ο Σακελλαρίδης αναμειγνύει ρομαντικές άριες με δημοτικά, ρεμπέτικα, μπλουζ και φοξ τροτ και σατιρίζει την επίκαιρη, όσο και διαχρονική, ελληνική ατιμωρησία μέσα από την ιστορία του Ανδρέα, ενός κακομοίρη «πωλούντος επί πιστώσει», που, στο αιώνιο σταυροδρόμι της αρετής και της κακίας, επιλέγει τον δεύτερο δρόμο, κατόπιν προσωπικής ξενάγησης στον άλλο κόσμο από… τον ίδιο τον Σατανά!

Τι συνέβη λοιπόν και, έκτοτε, οι Σατανερί ξεχάστηκαν, παρά την «κοσμοσυρροή», τον «θρίαμβο» και τα «ακράτητα γέλια» που μαρτυρεί ο τύπος της εποχής; Τίποτε λιγότερο από τον κατακρημνισμό της υπόληψης του μεσοπολεμικού ελαφρού μουσικού θεάτρου, ανάλογο της μοίρας του Μοντιάλ, που, έχοντας πρώτα μετατραπεί σε φθηνό κινηματογράφο, γκρεμίστηκε τελικά τη δεκαετία του ’60…

Ελάχιστα αποσπάσματα από τις Σατανερί έτυχαν εκτελέσεων μετά τον πόλεμο, ιδίως από τη Συμφωνική Ορχήστρα του ΕΙΡ σε μεταγραφή του Τότη Καραλίβανου. Η πρώτη πλήρης μεταπολεμική αναβίωση του έργου έγινε από το Εργαστήριο Μουσικού Θεάτρου του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας στο Ρωμαϊκό Ωδείο Πάτρας στις 10 Ιουνίου 2014, σε μεταγραφή και μουσική διεύθυνση Χαράλαμπου Γωγιού και σκηνοθεσία των Αλέξανδρου Ευκλείδη και Δημήτρη Δημόπουλου.

Η παράσταση της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ αποκαθιστά για πρώτη φορά την αυθεντική ενορχήστρωση του 1930. Για τη σκηνοθεσία της παράστασης, οι Αλέξανδρος Ευκλείδης και Δημήτρης Δημόπουλος σημειώνουν: «Το καυστικό χιούμορ του Σακελλαρίδη δεν χαρίζεται ούτε σε θεούς ούτε σε δαίμονες! Ένα έργο που διαδραματίζεται, ούτε λίγο ούτε πολύ, στον Παράδεισο και την Κόλαση είναι ένα παραστασιακό στοίχημα, που χρήζει κατάλληλης ισορροπίας μεταξύ κωμωδίας και μεταφυσικής, ιερού και βέβηλου, ευτελούς και υψηλού. Οι Σατανερί είναι ένα έργο της εποχής του, που αναζητά μια δεύτερη ευκαιρία στη δική μας».

Η παραγωγή παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του τρίτου κύκλου του φεστιβάλ «Ημέρες Μουσικού Θεάτρου» της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ, ο οποίος ήταν αφιερωμένος στους θησαυρούς του ελληνικού ελαφρού μουσικού θεάτρου.

Η παράσταση βιντεοσκοπήθηκε στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ στις 19 Μαΐου 2019. Υπάρχουν διαθέσιμοι ελληνικοί και αγγλικοί υπότιτλοι.

Η ενότητα του προγραμματισμού της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ με τον τίτλο «ΗΜΕΡΕΣ ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ» εντάσσεται στην Πράξη «ΦΕΣΤΙΒΑΛΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗΣ ΣΚΗΝΗΣ ΤΗΣ ΕΛΣ» (MIS 5004053) με κωδικό 2017ΕΠΑ08510107 (Άξονας 06 του Ε.Π. «ΑΤΤΙΚΗ») και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και από Εθνικούς Πόρους.

Trailer

Με μια ματιά – Σύνοψη

Πρόλογος: Στη γη

Ο Ανδρέας, δημόσιος ταμίας, υποχρεώνεται να πουλήσει τα υπάρχοντά του ώστε να ξεπληρώσει όσους χρωστά. Απογοητευμένος από την κατάντια στην οποία τον έχει ρίξει η τιμιότητά του, ζητά από τον Σατανά να έρθει και να τον πάρει… όπως και γίνεται! Για να τον πάρει όμως, ο Ανδρέας θα πρέπει να επισκεφτεί τον Παράδεισο και την Κόλαση και να διαλέξει ανάμεσα στα δύο: αν επιλέξει την Κόλαση, θα πρέπει να κλέψει το δημόσιο ταμείο, ώστε να πειστεί ο Σατανάς πως θα είναι όντως πιστός ακόλουθός του.

Α΄ Μέρος: Στον Παράδεισο

Ο Ανδρέας περνά μόνος την πύλη του Παραδείσου, καθώς ο Σατανάς έχει εξοριστεί από εκεί: αν τον χρειαστεί όμως, αρκεί να βρίσει και ο Σατανάς θα βρει τρόπο να τρυπώσει. Στον Παράδεισο ο Ανδρέας συναντά τον Παμίκο και τον Χαράλαμπο, που του εξομολογούνται πως η ζωή εκεί δεν είναι όσα πιστεύονται: δεν συμβαίνει τίποτα ποτέ και η ζωή περνά μόνο με νηστεία και προσευχή. Η μόνη γυναίκα που υπάρχει στον Παράδεισο, καθώς όλες οι γυναίκες είναι στην Κόλαση, είναι η γεροντοκόρη Συναπίκω, η οποία έχει βάλει σκοπό να αποπλανήσει τον Ξενοκράτη, μιας και έχει βαρεθεί τη μεταθανάτια παρθενία της. Όσο ο Παμίκος θρηνεί για την αγαπημένη του Ελένη που έχασε ως νεκρός πολέμου, ένας νέος ένοικος καταφθάνει στον Παράδεισο, ο Τσιτσιπλής, ο οποίος χάθηκε απρόσμενα και θέλει να επικοινωνήσει με τους δικούς του ώστε να τους ενημερώσει πως πέθανε. Ο Παμίκος τον οδηγεί στο Υπερπέραν, το κέντρο επικοινωνίας μεταξύ των νεκρών και των ζωντανών. Εκεί συναντούν τον Χαράλαμπο και τον Ανδρέα και με τη βοήθεια της αρχηγού των πνευμάτων επικοινωνούν με τη Γη. Η σύνδεση όμως διακόπτεται, καθώς μέσα στον θάλαμο επικοινωνίας έχουν κρυφτεί και ερωτοτροπούν η Συναπίκω με τον Ξενοκράτη. Βέβαιοι πως θα εκδιωχθούν από τον Παράδεισο λόγω της πράξης τους, αποφασίζουν και με τους άλλους να κάνουν μια επίκληση στον Σατανά ώστε να τους πάρει στην Κόλαση. Ο Σατανάς μπαίνει κρυφά στον Παράδεισο και συναντά τον Ανδρέα, που του εξιστορεί όλα όσα έχει δει και δηλώνει πως έχει ήδη αποφασίσει να παραδοθεί στις χάρες της Κόλασης. Καθώς πάει να συγκεντρώσει και τους άλλους για να φύγουν, η νυχτερινή προσευχή των αγγέλων που ακούγεται κάνει τον Σατανά να χάσει τις δυνάμεις του και, όταν τον ανακαλύπτουν οι άγγελοι, παριστάνει την παραστρατημένη νέα που ξεγελάστηκε και ήρθε στον Παράδεισο αποζητώντας τη λύτρωση. Όταν αποκαλύπτεται η πραγματική του ταυτότητα, σημαίνει συναγερμός στον Παράδεισο, ενώ ο Σατανάς και ο Ανδρέας φεύγουν προς την Κόλαση μαζί με τη Συναπίκω, τον Ξενοκράτη, τον Παμίκο, τον Χαράλαμπο και τον Τσιτσιπλή.

Β΄ Μέρος: Στην Κόλαση

Στην Κόλαση, η γραμματέας του Σατανά ειδοποιείται για τις νέες αφίξεις και αρχίζει τις προετοιμασίες για την υποδοχή των νέων ψυχών που έρχονται από τον Παράδεισο. Ο Σατανάς καταφθάνει μαζί με τη γνωστή παρέα, μόνον ο Ανδρέας απουσιάζει καθώς πρέπει να ολοκληρώσει την υποχρέωσή του και να κλέψει το δημόσιο ταμείο. Όταν επιστρέφει, είναι ένας νέος άνθρωπος: η κλοπή πέντε εκατομμυρίων τού επιτρέπει πια να κινείται στους υψηλότερους κόλπους της κοινωνίας. Όλοι φαίνεται να περνούν καλά στην Κόλαση, εκτός από τη Συναπίκω, την οποία ο Ξενοκράτης αποφεύγει και εκεί. Καθώς ο Ανδρέας ετοιμάζεται να επιστρέψει στον Πάνω Κόσμο, η γραμματέας τού ζητά να στείλει χαιρετισμούς στις συμμαθήτριές της στη σχολή καλογριών που φοιτούσε και η ίδια και να τις προτρέψει να μη σπαταλήσουν τα νιάτα τους χωρίς να χαρούν τον έρωτα. Ο Παμίκος ανακαλύπτει πως η αγαπημένη του Ελένη βρίσκεται στην Κόλαση, επειδή αυτοκτόνησε από τον καημό της που τον έχασε. Ο καημός αυτός όμως δεν την έχει αφήσει και γι’ αυτό καταφεύγει στο όπιο. Όταν αναγνωρίζουν ο ένας τον άλλον, χαρούμενοι ξανασμίγουν. Ο Σατανάς παρουσιάζει στον Ανδρέα τα μανεκέν του Πόθου, την Ομορφιά, την Αμαρτία, τον Καημό και τον Ηδονή, αποδεικνύοντάς του πως μόνο στην Κόλαση μπορεί κανείς να βρει όσα αποζητά. Η Ομορφιά και η Αμαρτία συναντούν τον Τσιτσιπλή και, στην είδηση πως είναι ακόμα παρθένος, αναλαμβάνουν δράση: δεν νοείται παρθένος στην Κόλαση. Και η Συναπίκω όμως, με τη βοήθεια του Σατανά, έχει πια αποτινάξει τα κουσούρια της γεροντοκόρης· είναι τόσο ελκυστική που ο Ξενοκράτης τρέχει από πίσω της, αυτή όμως τον απορρίπτει. Όλοι συγκεντρώνονται για τη μεγάλη γιορτή υποδοχής των νέων ψυχών στην Κόλαση, όπου παρουσιάζεται το μπαλέτο Η παρθένα και ο διάβολος. Ο Ανδρέας αποχαιρετά την Κόλαση για τον Πάνω Κόσμο με τις ευχές του Σατανά και το γλέντι συνεχίζεται.

Συντελεστές – Διανομή

Μουσική, λιμπρέτο Θεόφραστος Σακελλαρίδης

Μουσική διεύθυνση, αποκατάσταση μουσικού υλικού Χαράλαμπος Γωγιός
Σκηνοθεσία Αλέξανδρος Ευκλείδης, Δημήτρης Δημόπουλος
Σκηνικό, κοστούμια Αλεξία Θεοδωράκη
Χορογραφία Φώτης Διαμαντόπουλος
Φωτισμοί Χρήστος Τζιόγκας
Διεύθυνση γυναικείου φωνητικού συνόλου chórεs Μαρίνα Σάττι
Διδασκαλία γυναικείου φωνητικού συνόλου chórεs Ελένη Ποζατζίδου
Συνεργασία στην ψηφιοποίηση του μουσικού υλικού Μυρτώ Αδαλή, Λίνα Γερονίκου, Μαριέττα Σαρρή, Μαριλένα Σουρή

Σατανάς Μυρτώ Μποκολίνη
Ανδρέας Δημήτρης Ναλμπάντης
Χαράλαμπος Βασίλης Δημακόπουλος
Παμίκος Γιάννης Κάβουρας
Συναπίκω Μαρία Κατριβέση
Ξενοκράτης Κωστής Ρασιδάκις
H φωνή του αρχάγγελου Γαβριήλ Δημήτρης Δημόπουλος
Τσιτσιπλής Πάνος Ζυγούρος
Η αρχηγός των πνευμάτων, Ελένη Χριστίνα Ασημακοπούλου
Η γραμματεύς Αλίνα Κοτσοβούλου
Κινέζος, Παρθένα Θεώνη Φύτρου
Ομορφιά Δανάη Στεργίου
Αμαρτία Γεωργία Ζαχαριάδη
Καημός Γεωργία Καρανδινάκη
Ηδονή Ευγενία-Ευαγγελία Χατζάκη

Συμμετέχει το γυναικείο φωνητικό σύνολο chórεs

Θεοδώρα Ιορδανίδου (φλάουτο)
Μαρία Σιφναίου (όμποε)
Άγγελος Πολίτης (κλαρινέτο)
Γκουίντο ντε Φλάβιις (σαξόφωνο)
Αντώνης Λαγός (α' κόρνο)
Μάνος Βεντούρας (β' κόρνο)
Ιωάννα Γανίτη (τρομπέτα)
Σπύρος Βέργης (τρομπόνι)
Θοδωρής ΒαζάκαςΧριστίνα Ματσατσίνη-Υφαντή (κρουστά)
Περικλής ΤιμπλαλέξηςΒαγγέλης ΛούταςΜαρία Γούτου (α' βιολιά)
Μιχάλης ΒρέτταςΑγγελική Ποτήρη (β' βιολιά)
Ελευθερία Τόγια (βιόλα)
Μιχάλης Γιαβρής (βιολοντσέλο)
Δημήτρης Τίγκας (κοντραμπάσο)

Βιντεοσκόπηση, τηλεσκηνοθεσία, μοντάζ Ξενοφώντας Βαρδαρός
Μετάφραση υποτίτλων στα αγγλικά Χαράλαμπος Γωγιός

Φωτογραφίες & βίντεο

Φωτογραφίες

Πάγιος χορηγός

Χορηγός αερομεταφορών

Creative partner

Technology partner

Υποστηρικτής

Χορηγοί φιλοξενίας

Χορηγοί επικοινωνίας

Σας προτείνουμε

ΧΩΡΙΣ ΧΡΕΩΣΗ

trivizas-thumb-752-384

temp

ΟΧΙ! ΔΕΝ ΘΑ ΜΑΣ ΜΠΕΙΤΕ ΣΤΗ ΜΥΤΗ!

Ευγένιος Τριβιζάς / Γιώργος Δούσης